Wyłączenie gruntu z produkcji rolnej (rolniczej) lub leśnej jest możliwe po uprzednim uzyskaniu właściwej decyzji. W odniesieniu do gruntów rolnych decyzję taką wydaje właściwy miejscowo Starosta. W odniesieniu do gruntów leśnych decyzję o wyłączeniu gruntu z produkcji wydaje dyrektor regionalnej dyrekcji Lasów Państwowych. Wyjątkiem są grunty należące do obszarów parków narodowych – tam decyzję wydaje dyrektor parku.
Postępowanie w przedmiocie udzielenia zezwolenia jest postępowaniem wszczynanym na wniosek zainteresowanej strony.
Odrolnienie działki – koszt wyłączenia gruntu z produkcji rolnej lub leśnej
Wyłączenie z produkcji rolnej (rolniczej) gruntu o najwyższych wartościach dla rolnictwa lub z produkcji leśnej powoduje konieczność poniesienia należności z tytułu takiego wyłączenia oraz opłat rocznych (przez okres 10 lat).
Zgodnie z Ustawą o ochronie gruntów rolnych i leśnych za grunty, których dotyczy obowiązek wnoszenia należności i opłat uznaje się grunty rolne klas I, II i III oraz, w przypadku użytków rolnych wytworzonych z gleb pochodzenia organicznego, również grunty klasy IV, V i VI.
W przypadku gruntów leśnych obowiązek dotyczy każdego rodzaju gruntu. Nie ma tutaj znaczenia klasa gruntu, ani jego pochodzenie. Ponadto, w przypadku lasów, poza należnością i opłatami rocznymi osoba, która uzyskała zezwolenie na wyłączenie, jest obowiązana uiścić jednorazowe odszkodowanie w razie dokonania przedwczesnego wyrębu drzewostanu.
Zwolnienie z opłaty w przypadku przeznaczenia gruntu na cele mieszkaniowe
W przypadku, kiedy wyłączenie z produkcji rolniczej dotyczy celów budownictwa mieszkaniowego obowiązek uiszczenia należności oraz opłata za wyłączenie gruntu z produkcji rolnej nie występują. W takim przypadku zwolnieniu podlega powierzchnia:
- w przypadku budynku jednorodzinnego – 0,05 ha (500 m.kw.);
- w przypadku budynku wielorodzinnego – równa iloczynowi 0,02 ha (200 m. kw.) i ilości projektowanych lokali mieszkalnych.
Należność pomniejsza się o wartość gruntu podlegającego wyłączeniu
To bardzo ważne uprawnienie, które często bywa błędnie stosowane przez organy administracji orzekające o ustaleniu opłat i należności. Zgodnie z przepisem należność pomniejsza się o wartość gruntu, ustaloną według cen rynkowych stosowanych w danej miejscowości w obrocie gruntami, w dniu faktycznego wyłączenia tego gruntu z produkcji. W praktyce można spotkać się z sytuacją, kiedy organy zaniżają wartość nieruchomości przyjmując np. ceny gruntów rolnych w sytuacji, kiedy grunty są przeznaczone pod zabudowę.
„W znakomitej większości przypadków w ogóle nie powinien wystąpić obowiązek zapłaty należności za wyłączenie„
Nie ma również znaczenia, kiedy strona postępowania błędnie poda wartość gruntu. Obowiązek dokonania właściwych ustaleń ciąży na organie administracji. Ponadto to organy powinny czuwać, żeby strony i uczestnicy postępowania nie ponieśli szkody na skutek nieznajomości przepisów.
Wniosek o wyłączenie gruntów z produkcji rolnej
Złożenie wniosku o wyłączenie gruntu z produkcji rolniczej lub leśnej nie jest obwarowane żadnymi przepisami, które wymagają od wnioskodawcy dopełnienia szczególnych formalności. Wniosek powinien zawierać co najmniej wskazanie osoby, od której pochodzi, jej adres (również w przypadku złożenia podania w postaci elektronicznej) i żądanie, czyli wskazanie, że wnosimy o wydanie zezwolenia na wyłączenie gruntu z produkcji rolnej lub leśnej (w zależności od tego czego dotyczy wniosek). Ponadto wniosek wniesiony na piśmie powinien być podpisany przez wnoszącego.
Najczęstsze błędy organów wydających decyzje w sprawie odrolnienia
Bardzo często decyzja zezwalająca na wyłączenie gruntów z produkcji rolniczej lub leśnej obarczona jest istotnymi błędami, których skutki negatywnie wpływają na prawa i interesy osób ubiegających się o wydanie takiej decyzji. Do najczęściej spotykanych błędów, negatywnie wpływających na interesy wnioskodawców w aspekcie finansowym, należy zaliczyć przede wszystkim:
- Wydanie decyzji wskazującej termin uiszczenia należności determinowany terminem wydania decyzji – zgodnie z wyżej wskazaną ustawą obowiązek uiszczenia opłaty powstaje dopiero po faktycznym wyłączeniu gruntów z produkcji rolnej. Zatem działanie organu polegające na wskazaniu konkretnego terminu uiszczenia należności, niezależnie od momentu faktycznego wyłączenia gruntu z produkcji rolnej, należy uznać za nieuprawnione.
- Błędne określenie wartości gruntu wyłączanego z produkcji rolnej – należność z tytułu wyłączenia pomniejsza się o wartość gruntu podlegającego wyłączeniu. Bardzo często jednak mamy do czynienia z sytuacjami, w których organ nie pomniejsza należności lub robi to nieprawidłowo. Zdarza się, że wartość gruntu jest ustalana w sposób niekorzystny dla wnioskodawcy. Najczęstszym przypadkiem jest arbitralne przyjęcie zaniżonej wartości nieruchomości.
- Nie uwzględnienie wyłączeń stosowania przepisów ustawy w odniesieniu do gruntów, których wyłączenie następuje na cele budownictwa mieszkaniowego. Naruszenie to może polegać również na tym, że organ niewłaściwe stosuje te przepisy ograniczając ich stosowanie wyłącznie do części zajętej pod budynek.
Powyżej wskazano jedynie te przypadki, które dotyczą najbardziej odczuwalnych skutków w wymiarze finansowym. Oprócz tego spotykamy się bardzo często z innymi wadami postępowania, które negatywnie wpływają na interesy osób wyłączających grunty z produkcji rolnej.
Artykuł: „Zawyżone opłaty za wyłączenie gruntów z produkcji rolnej„.
Jak możemy pomóc
Kompleksowo zajmujemy się sprawami dotyczącymi wyłączenia gruntu z produkcji rolnej lub leśnej. Zobacz jak możemy pomóc:
- Za darmo sprawdzimy czy decyzja w sprawie wyłączenia gruntów z produkcji oraz ustalenie z tego tytułu kosztu odrolnienia jest prawidłowa.
- Porady prawne – udzielamy porad prawnych zakresie prowadzonych postępowań, w tym również porady online.
- Odwołanie od decyzji organu I instancji w sprawach związanych z odrolnieniem.
- Skargi do sądu administracyjnego na decyzje organu II instancji.
- Sporządzanie innych środków zaskarżenia od decyzji i orzeczeń wydanych w przedmiocie wyłączenie lub ustalenia opłat i należności – np. wniosek o stwierdzenie nieważności decyzji. Kiedy decyzja jest już prawomocna, a zawiera istotne wady, istnieje jest możliwość jest zaskarżenia.
- Postępowanie w przedmiocie przewlekłości lub bezczynności organu w sprawie wyłączenia gruntu z produkcji rolniczej.
Koszt odrolnienia Twojej działki okazał się zbyt wysoki?
Na początek wypełnij poniższy formularz. Dołącz swoją decyzję lub opisz swoją sprawę i wyślij zapytanie. Wstępna konsultacja sprawy jest darmowa.