W niektórych postępowaniach administracyjnych kluczową rolę odgrywa operat szacunkowy sporządzony przez rzeczoznawcę majątkowego. Jednak czy zawsze ten sam rzeczoznawca może ponownie szacować tę samą nieruchomość? Odpowiedź na to pytanie reguluje art. 176 ustawy o gospodarce nieruchomościami, który wprowadza mechanizm wyłączenia rzeczoznawcy w określonych sytuacjach.
Kategoria: opłata adiacencka
Wycena nieruchomości: obowiązek dołączenia dokumentów dotyczących nieruchomości przyjętych do porównania
W doktrynie prawa nieruchomości pojawia się pogląd, że rzeczoznawca majątkowy nie jest zobowiązany do załączania do operatu szacunkowego dokumentacji nieruchomości przyjętych do porównania. W ocenie autora teza ta nie znajduje jednak oparcia w aktualnych przepisach prawnych i orzecznictwie, a jej przyjęcie rodziłoby poważne konsekwencje dla przejrzystości procesu wyceny oraz prawa stron do oceny operatu.
Błędy w operatach szacunkowych i ich wpływ na ustalenie opłaty adiacenckiej
Operaty szacunkowe pełnią kluczową rolę w procesie ustalania wartości nieruchomości, mając bezpośredni wpływ na sprawiedliwość i przejrzystość wielu postępowań administracyjnych – od tych dotyczących ustalenia wysokości odszkodowania za wywłaszczenie, poprzez ustalenie opłaty planistycznej po ustalanie opłaty adiacenckiej właśnie. Błędy w tych opracowaniach mogą prowadzić do znaczących niesprawiedliwości w zakresie wysokości ustalanych opłat adiacenckich. Taka sytuacja bardzo negatywnie wpływa na zaufanie do organów administracji oraz całego systemu prawnego.
Prawidłowość i wiarygodność operatu szacunkowego podlega ocenie organu administracyjnego jak każdy inny dowód.
Część składów sądów administracyjnych, w tym Naczelnego Sądu Administracyjnego, głosi tezę, że operat szacunkowy podlega ocenie wyłącznie pod względem jego logiki i prawidłowości od strony formalnej. Odmawiają one organom administracji oraz sądom kompetencji do oceny operatu pod względem jego zgodności z prawem. Teza taka została jednoznacznie odrzucona przez Trybunał Konstytucyjny.
Przedawnienie opłaty adiacenckiej – już praktycznie niemożliwe
Pierwszy września 2017 przyniósł istotne zmiany w regulacjach dotyczących opłaty adiacenckiej. W tym dniu weszła w życie Ustawa z dnia 20.7.2017 r. o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami. Najważniejsze zmiany w zakresie opłaty adiacenckiej to: 1) Zmiana regulacji, która praktycznie wyklucza możliwość przedawnienia naliczenia opłaty adiacenckiej; 2) Doprecyzowanie zasad obliczania wzrostu wartości nieruchomości na skutek podziału.